كردستان و انقلاب

       هدف از گرد آوري اين مجموعه،آشنايي با يكي از پراهميت ترين دوره هاي  تاريخ كردستان و ايران است.خوانندگان اين مجموعه با بسياري از رويدادها و شخصيت هاي آن دوران آشنايي دارند،اما آشنايي با انديشه هاي آنان در همان عصر،وجايگاه انديشه ورز ايشان از زبان خود آنها بسي جالب تر مي نمايد.

سرزمين كردستان در آن دوران،روزگار نگراني هاي سياسي و اضطراب هاي اجتماعي از يك سو و كشاكش هاي مسلكي از سوي ديگر بوده است،عصري كه يكي از پرتلاطم ترين دوره ها در تاريخ نوين ايران و دوره اي است كه انقلاب ايران به بار نشست،دوران بي ثبات گذار را پشت سر نهاد و دوره ي ناآرامي كردستان را تجربه كرد.

مجموعه ي حاضر،سرگذشت چگونه انديشيدن و چه كردن،چگونه تلقي كردن و چگونه پنداشتن،چگونه تاثيرگذاردن و چگونه تاثير پذيرفتن،و چه بودن ها و چه شدن ها در اين دوران سركش است.

شايد انديشه نگاري نسلي از بزرگترين معماران تاريخ معاصر پس از انقلاب،آن هم از زبان همين معماران،آسان ترين راه براي درك واقعيات آن دوران باشد...

تاريخ خود را تكرار مي كند و چون حالت هاي كنوني چيزي جز بازگشت به حالت هاي گذشته نيستند،به همين خاطر،آگاهي از تحولات گوناگون و پياپي گذشته،كليد ورود به دنياي آينده خواهد بود...فراموش نكنيم:تاريخ كتابي است كه ما مي نويسيم و خود نيز درآن نگاشته مي شويم...   

اين مجموعه از مطبوعات ايران در سال هاي57و58و59استخراج شده است.

تظاهرات در مهاباد

مهاباد – ساعت 6 بعد از ظهر ديروز( چهارشنبه 15 شهريور) پس از پايان يك مسابقه فوتبال در ميدان ورزشي مهاباد، تماشاگران كه تعدادشان بين 500 تا 600 نفر تخمين زده شد به خيابان ريختند و شروع به تظاهرات كردند.

تظاهر كنندگان خواستار آزادي زندانيان سياسي شدند.اين عده در خيابانها براه افتادند و شعار دادند.تظاهرات ساعت9 بعد ازظهر9 بدون برخورد بين تظاهر كنندگان و مأموران انتظامي پايان گرفت(اطلاعات 15/6/1357)

تظاهرات در شهرستانها

مهاباد-خبرنگار اطلاعات: شبانگاه ديروز،پانصد جوان و نوجوان در مهاباد با دادن شعار در خيابانهاي اين شهر به راه افتادند و آزادي زندانيان سياسي را خواستار شدند.

اين عده در حاليكه شعار مي‏دادند:«آزادي،آزادي، زندانيان سياسي را آزاد كنيد»،از ميدان ورزشي مهاباد بيرون آمدند و پس از گذشتن از خيابان شاهپور،به ميدان محمد رضا شاه رسيدند.دراين محل،رئيس شهرباني مهابادآنها را دعوت به آرامش كرد، ولي آنها بار ديگر با دادن شعار،از خيابان پهلوي شرقي گذشتند و به ميدان رضا شاه كبير رفتند.تظاهر كنندگان،سپس ازاين ميدان به سوي خيابان حافظ به راه افتادند و مي‏خواستند بطرف ميدان محمد رضا شاه برگردند كه مأمورين انتظامي براي متفرق كردن آنها چند تير هوايي شليك كردند و تظاهر كنندگان پراكنده شدند.(اطلاعات 16/6/1357)

به وسيله ماموارن ژاندارمري،از مهاجرت هزار روستائي كرد جلوگيري شد.

حدود يك هزار تن از كشاورزان قريه دارسيران،واقع در بخش حومه شهر مرزي مريوان،بخاطر اعتراض به عدم اجراي دقيق قانون اصلاحات ارضي در روستاي خود تصميم گرفته اند مهاجرت كنند.

كردستان ـ واحد مركزي خبر:روستائيان از 10 روز قبل در يك كيلومتري مرز متوقف شده اند و مأموران ژاندارمري مانع پيشروي آنان بسوي مرز مي‏شوند.

محمد نريموسائي و رشيد شكر رزاقي گزارشگران كيهان در كرمانشاه و سنندج كه به محل توقف روستائيان رفته اند،در گزارش مشترك خود مي نويسند:

روستائيان مهاجر با كمبود آذوقه روبرو هستند و همچنان در بلاتكليفي بسر مي‏برند. مشكل اين عده از هشت سال قبل آغاز شد و آنطور كه خودشان مي‏گويند، براي بدست آوردن نسق زراعي تاكنون حدود هفت كيلو نامه و شكوائيه به اكثر مقامات مسئول مملكتي نوشته اند.

حدود 750 هكتار اراضي مزروعي روستاي دارسيران، متعلق به 9 مالك متنفذ است كه اغلب در انجمن‏هاي شهر و شهرستان و ادارات دولتي صاحب نفوذ هستند. كشاورزاني كه اين زمين‏ها را كشت مي كردند 9 سال پيش اقدامات خود را براي دريافت نسق زراعي آغاز كردند و ظرف اين 9 سال ادامه در گيري‏ها نه تنها كمكي به حل مشكل آنان نكرد، بلكه سبب شد كه پنج تن از آنان به اسامي حاج محمد امين احمدي، عبدالله ازادي، سعيد دارابي، حاج مصطفي تارام و صالح بهرامي هر كدام بدمت 6 ماه با راي كميسيون امنيت اجتماعي از زادگاه خود تبعيد شدند و چون كميسيون امنيت اجتماعي از زادگاه خود تبعيد شدند و چون كميسيون امنيت اجتماعي اعتبار اعزام آنان را به محل تبعيد نداشت، مالكان اين اعتبار را تامين كردند!‌

در سال گذشته، بدنبال در گيري‏هاي مداوم زارعان و مالكان، دادگاه مريوان به همه روستائيان ابلاغ كرد كه در مورد نسق زراعي هيچگونه حق قانوني ندارند . روستائيان كه اين حكم اعتراض داشتد و آنرا نتيجه اعمال نفوذ مالكان مي دانستند،دسته جمعي به يك راه پيمائي دست زدند و تا مرز پيش رفتند. آنها با وساطت استاندار كردستان و فرماندار مريوان پس از يك شبانه روز به روستاي خود بازگشتند. استاندار كردستان در ملاقات با روستائيان قول داد كه حكم دادگاه را باطل كند.

مدتي بعد،نسق زراعي براي 45 خانواده روستائي صادر شد،اما به بقيه خانواده‏ها ابلاغ شد كه چون غير از كشاورزي كارهاي ديگري نيز دارند،مستحق دريافت نسق زراعي نيستند.

در اين شرايط،هيچ يك از زارعان روستاي دارسيران حاضر به قبول نسق زراعي نشدند و اعلام كردند كه تنها در صورتي نسق‏ها را مي پذيرند كه براي همه، بدون استثناء صادر شده باشد.روستائيان بعنوان اعتراض به اين اقدام،به مريوان رفتند و مدت 14 روز،هر روز از صبح تا شب در فرمانداري بست نشستند.از اين اعتراض، نتيجه اي حاصل نشد و نه روز قبل،روستائيان پس از گذشتن از خيابان‏هاي مريوان بسوي مرز روانه شدند.

در ده كيلومتري مرز،درگيري شديدي بين روستائيان و مأموران ژاندارمري رخ داد كه به زخمي شدن يك دختر و يك مرد روستائي منجر شد.مجروحان،وسيله پزشك ژاندارمري معالجه شدند.عليرغم اين درگيري‏ها، روستائيان به راه خود ادامه دادند و در يك كيلومتري مرز متوقف شدند. (اطلاعات 7/7/ 1357)

 به توصيه جبهه ملي ايران، 

روستائيان معترض كردستان از مهاجرت صرفنظر كردند.

نماينده جبهه ملي: مقامات محلي مريوان و كردستان دست به يكي كرده و زمين‏هاي كشاورزان را غصب كرده اند. 

كرمانشاه ـ سنندج ـ خبرنگاران كيهان:روستائيان مهاجر كردستان كه 9 روز است در يك كيلومتري مرز عراق متوقف شده اند،دريروز اين توصيه جبهه ملي را پذيرفتند كه از پيشروي خود بسوي مرز عراق، خودداري كنند و تا احقاق حق خود در زمينه دريافت نسق زراعي،در يك كيلومتري مرز متوقف بمانند.

منوچهر مسعودي، منصور رسولي، و حسين مفتاح ( وكلاي دادگستري)،دكتر عرفانيان( پزشك )،اكبرلقايي،عباس ايهامي و اسماعيل فراهاني( پژوهشگر) و دو خانم پرستار كه از سوي جبهه ملي ايران به مريوان اعزام شده اند.

ديروز،پس از مطالعه پرونده شكايات كشاورزان قريه«دارسيران»در دادگستري مريوان،به محل توقف روستائيان رفتند و چند ساعت با آنها مذاكرده كردند.آنها كه يك پزشك و دو پرستار همراه داشتند، ابتدا پس از معاينه كشاورزان بيمار،مقدار دارو بين آنان توزيع كردند و يك كاميون مواد غذائي در اختيارشان گذاشتند.

در اجتماع كشاورزان،حسن مسعودي نماينده ي جبهه‏ي ملي گفت، اگر ما قدرت داشتيم،اجتماعي نمي‏ديدم كه آرام پيش برويم و خيلي سريع زمين‏هاي شما را از چنگال مالكان غاصب بيرون مي آورديم.هدف ما در اصل وحدت ملي است.ما در سرحدات كشور به افرادي مؤمن،معتقد و مورد اطمينان نياز داريم و چنين افرادي را تنها  زماني مي توانيم داشته باشيم كه آنها را به زمين خود وابسته كرده باشيم.

«حسن رسولي»وكيل دادگستري و نماينده ديگر جبهه ي ملي،خطاب به كشاورزان گفت:

دشمن شما در اصل مالكان شما نيستند، بلكه دستگاهي است كه كارش پرورش افرادي نظير« حيدري »و«كاني ساساني»( مالكان شما )است.شكايت شما به مقامات درباره ظلمي كه به شما شده است،مثل شكايت گلوله تفنگ است.ظرف 4 سال گذشته،حدود 4 ميليون ايراني از كشور مهاجرت كرده اند،يعني فشار به حدي است كه درد بي وطني را تحمل  مي كنند،اما فشار را تحمل نمي كنند.

رسولي در پايان سخنان خودبه خبرنگاران كيهان(محمد نريموسائي و رشيد شكر رزاقي)گفت:نظر ما اين نيست كه چيزي را به كشاورزان تحميل كنيم و حرف اينها را با يكي دو ساعت هم نمي توانيم بفهميم،اما در بررسي‏هاي خود به اين نتيجه رسيده ايم كه مشكلشان ناشي از ظلم و ستم دستگاه است،ما تا حصول نتيجه نهايي،با تمام امكاناتي كه در اختيار داريم براي احقاق حق آنها مساله را بوسيله روزنامه‏ها و خبرگزاري‏ها دنبال خواهيم كرد.

وي افزود:روستائيان،به ما قول داده اند كه بسوزي مرز كشور همجوار پيشروي نكنند،اما آنها هرگز ربه روستاي خود برنخواهندگشت،مگر آنكه به حقشان برسند. همه مقامات محلي دست به يكي كرده و زميني زا كه متعلق به كشاورزان بوده است،تصاحب كرده اند.

صالح بهرامي،نماينده كشاورزان به خبرنگار كيهان گفت،فرماندار مريوان امروز به ما اعلام كرد كه از 75 خانوار كشاورز روستاي«دارسيران» 69 خانواده مي توانند صاحب نسق زراعي شوند،اما كشاورزان مشتركاً اعلام كردند كه بايد همه 75 خانوار صاحب نسق شوند، در غير اينصورت حاضر به توافق با فرمانداري نيستند.صالح بهرامي افزود: 16 سال است دنبال اين كار هستيم و اگر سند زمين‏هاي خود را بگيريم در اصل، سند آزادي خود را دريافت داشته ايم.نمايندگان جبهه ملي، به كشاورزان معترض قول دادند كه از تمامي امكانات خود براي حل فوري مشكل آنان استفاده كنند. آنها بعدازظهر شنبه مريوان را به قصد تهران ترك گفتند.(اطلاعات 7/7/1357)

تظاهرات و زدوخورد در چند شهر

 در بانه كردستان

از ساعت 9 صبح ديروز گروهي از اهالي بانه كردستان در خيابانهاي شهر براه افتادند و تظاهرات آرامي برپا كردند.

راه پيمائي و تظاهرات نشسته در بانه 4 ساعت ادامه يافت. تظاهركنندگان پلاكاردهاي پارچه اي در دست داشتند كه بر روي آنها شعارهائي نوشته شده بود. سخنرانان مذهبي و عده اي از اصناف و روشنفكران شهر براي جمعيت سخنراني كردند، تظاهرات بانه بدون حادثه‏اي پايان يافت.

جوان 16 ساله در تظاهرات بوكان كشته شد.

جوان 16 ساله اي كه در تظاهرات بوكان مجروح شده بود، در يكي از بيمارستانهاي تبريز درگذشت. وي كمال حميدي نام داشت و محصل بود، كمال كه در اثر اصابت گلوله مجروح شده بود ابتدا در بيمارستان شيروخورشيد سرخ بوكان بستري شد و سپس به تبريز منتقل گرديد، ولي تلاش براي نجات وي بجائي نرسيد.

بستگان جوان مقتول اظهار داشتند كه جوان ديگري بنام محمد بهرامي نيز در بوكان در اثر اصابت گلوله كشته شده است.( اطلاعات10/7/1357)

در تظاهرات مهاباد و بوكان 3 نفر كشته شدند.

مهاباد و بوكان- در تظاهرات وسيعي كه در شهرهاي بوكان و مهاباد برگزار شد، بعلت درگيري پليس با مردم سه نفر كشته و عده‏اي مجروح شدند. دو نفر از كشته شدگان از اهالي بوكان بودند و يك نفر ديگر از مهاباد بود. از آغاز هفته تاكنون، دوبار در مهاباد، تظاهرات وسيعي برگزار شد كه در اين اولين تظاهرات، يك نفركشته شد و سه نفر مجروح گرديدند. در اين تظاهرات،عده زيادي از علماء و اهالي مهاباد شركت داشتند.( اطلاعات11/7/1357)

اعتراض جمعيت حقوقدانان به بازداشت 17 نفر در سقز

سخنگوي جمعيت حقوقدانان ايران به خبرنگار قضايي ما اظهار داشت: در تاريخ بيست و پنجم شهريور ماه گذشته، تظاهرات آرامي در شهر سقز، واقع در استان كردستان روي داد كه در پايان آن، مأمورين انتظامي، هفده نفر را كه اكثر آنان كارمند دولت بودند دستگير كردند. از آن تاريخ تاكنون، پرونده‏ اين عده به دادگستري ارجاع نشده است و شكايات زيادي از طرف دستگير شدگان و خانواده آنان به كانون وكلاي دادگستري و جمعيت حقوقدانان و جمعيت ايراني طرفدار آزادي ودفاع از حقوق بشر ارسال شده است.

جمعيت حقوقدانان ايران، مامور رسيدگي به اين شكايات شد.با تماس‏هايي كه نامبرده با مقامات داد گستري كردستان بعمل آورد، مراجع قضايي از ارسال پرونده دستگير شدگان به دادسرا اظهار بي اطلاعي كردند.

وي به خبرنگار قضايي اظهار داشت: در اين باره شكاياتي نزد وزير دادگستري مطرح گرديده و با تمامي اقداماتي كه بعمل آمده مقامات انتظامي بر خلاف كليه موازين حقوقي از، ارسال پرونده دستگير شدگان خودداري كرده‏اند. بهمين جهت تلگراف‏هاي بي شماري از اهالي سقز و خانواده‏هاي آنان بعنوان اعتراض به عمل مأمورين انتظامي به كانون وكلا و جمعيت حقوقدانان ارسال شده است. وي توضيح داد كه قرار است هيئتي از طرف جمعيت حقوقدانان ايران جهت رسيدگي به اعتراض 17 نفر دستگير شده به كردستان اعزام شود.( اطلاعات11/7/ 1357)

خواستهاي 14 گانه

 بانه ـ مردم بانه با انجام يك تظاهرات،خواستهاي چهارده گانه خود را به اطلاع فرماندار بانه رساندند.

 در اين تظاهرات و ملاقات كه روز دوشنبه صورت گرفته كليه بازارهاو مغازه‏هاي شهر تعطيل شد و جمع كثيري از طبقات مختلف مردم با حمل پلاكارد در خيابان بحركت درآمدند.

از طرف فرماندار بانه نمايندگان مردم دعوت به ملاقات و مذاكره شدند و نمايندگان خواستهاي خود را در 14 ماده به اطلاع فرماندار رساندند. فرماندار از مردم مهلت خواست و قول داد حتي الامكان در صورت توانائي و در حدود قانون خواستهاي آنها را عملي نمايد.

پس از اين قول به درخواست نمايندگان، مردم به تظاهرات خود پايان دادند . مغازه‏ها باز و مدارس داير شد.

خواستهاي مردم بانه به اين شرح تسليم فرماندار شد:

1 ـ آزادي بازداشت شدگان

2 ـ تجديد محاكمه زندانيان كه بطريق غير عادلانه به حبسهاي مدتهاي طولاني محكوم شده اند و رفع تظلم از آنان

3 ـ اجازه بازديد و ملاقات با باز داشت شدگان .

4 ـ تعويض شهردار بفوريت.

5 ـ بررسي نارسائي‏هاي آموزشي و پرورشي در سطح شهر و روستا با توجه به قطعنامه معلمان شهرستان بانه ( مدت سه روز است كه معلمان و دانش آموزان بانه در محوطه خانه فرهنگيان اين شهرستان جمع شده و خواستهاي خود و نارسائي‏هاي آموزش و پرورش بانه را اعلام و قطعنامه اي تهيه كرده اند. )

6 ـ عدم مداخله ادارات دولتي در امور مربوط به آموزش و پرورش مگر بطريق همكاري.

7 ـ تجديد انتخابات و تعويض مدير عامل شير و خورشيد سرخ بانه بفوريت.

8 ـ پذيرش بيماران مستمند بطور رايگان و عدم تبعيض در پذيرش بيماران در بيمارستانها.

9 ـ تعقيب متجاوزين بيت المال در تمام سطوح ادارات محلي بانه .

10 ـ بكارگماردن جوانان بيكار با توجه به خواست شغلي آنان.

11 ـ انحلال اتاق اصناف در بانه

12 ـ لغو عوارض و مالياتهاي سنگين كه نامتناسب و بدون توجه به درآمد ساليانه كسبه اين شهرستان تصويب شده است.

13 ـ توجه به بهداشت عمومي در سطح شهر و روستا و توسعه آن .

14 ـ توجه كامل به وضع كشاورزي و دامداري در سطح شهر و روستا. (اطلاعات12/7/1357)

مجروح تظاهرات مهاباد به تهران منتقل شد.

مهاباد: عطاء سيدي يكي از مجروحان تيراندازي هفته قبل مهاباد براي معالجه اساسي به تهران انتقال يافت. در تيراندازي هفته قبل مهاباد كه در جريان تظاهرات صورت گرفت يكي از تظاهر كنندگان بنام جمال فقيه يعقوبي كشته شد و سه نفر نيز مجروح شدند كه دو نفر از مجروحين قبلا براي درمان به تهران يافته بودند.

تظاهرات آرام در سردشت

سردشت: خبرنگار كيهان ـ ساعت يك بعداز ظهر جمعه تظاهرات آرامي در سردتشت ترتيب يافت و مرمدخ و خواستهاي خود را با فرماندار اين شهر در ميان گذاشتند.

تظاهر كنندگان كه بالغ بر چهار هزار نفر بودند در جلو فرمانداري سردشت اجتماع كردند و تا ساعت دو و نيم بعداز ظهر به تظاهرات پرداختند. آنها خواستهاي خود را كتباَ به فرماندار تسليم كردند . فرماندار قول داد كه به خواستهاي آنها رسيدگي كند و از مقامات مسئول در اين زمينه كمك مي‏گيرد.

خواستهاي اجتماع كنندگان سردشت عبارت بود از اجراي كامل قانون اساسي ـ آ‎زادي كليه زندانيان سياسي ـ تعقيب و مجازات عاملين كشتارهاي اخير در سراسر كشور ـ رسيدگي به نارسائي‏هاي آموزش و پرورش  توجه به رفاه معلم ـ رسيدگي به وضع كشاورزان و كارگران ـ تاسيس تلفن خودكار در سردشت و آسفالت جاده‏هاي پيرانشهر ـ مهاباد و بانه.( اطلاعات12/7/ 1357)

تظاهر كنندگان سنندج چند بانك را آتش زدند.

سنندج: ساعت 2 بعدازظهر ديروز عده اي در حدود 60 نفر در خيابان شاهپور سنندج اجتماع كردند و دست به تظاهرات زدند. عده اي از تظاهر كنندگان نقابدار بودند.

تظاهر كندگان پس از دادن شعارهائي به بانك رفاه كارگران در خيابان شاهپور و در حاليكه كاركنان بانك هنوز محل كارشان را ترك نكرده بودند حمله كردند و پس از شكستن شيشه‏هاي بانك آنرا با استفاده از مواد آتش زا «كوكتل مولوتف» به آتش كشيدند.

آتش بوسيله كاركنان بانك و مأمورين آتش نشاني خاموش شد. در اين آتش سوزي مقداري از اوراق و اسناد سوزانده شد و امروز در كارهاي جاري بانك اختلال پيش آمده است و بغير از باجه دريافت و پرداخت ساير قسمتهاي بانك فعاليتي ندارند.

 متعاقب اين حمله تظاهر كنندگان به بانك ملي شعبه شاهپور كه در جنب بانك رفاه كارگران قرار دارد حمله كردند و شيشه‏هاي اين بانك را شكستند و قبل از به آتش كشيدن اين بانك مأمورين شهرباني سررسيدند و تظاهر كنندگان متفرق شدند.پليس چهار نفر از تظاهر كنندگان را دستگير نمود. كه پس از انجام تحقيقات سه نفر را آزاد كرد و هم اكنون يكنفر در بازداشت بسر مي‏برد. (اطلاعات13/7/ 1357)

اعتصاب كاركنان تعاوني‏هاي روستائي آذربايجان غربي

كاركنان و كارمندان شركتهاي تعاون روستائي آذربايجان غربي و شهرستان رضائيه از صبح پنجشنبه دست از كار كشيدند و علت اعتصاب خود را كمي حقوق و ساير مزايا ذكر كردند و افقزودند تا بخواسته‏هاي آنها ترتيب اثر داده نشود، كار خود را از سر نخواهند گرفت.

با آغاز اين اعتصاب، كار خريد محصولات كشاورزي از جمله سيب، سيب زميني و گندم همچنين توزيع و فروش نفتي در روستاها تعطيل شد. (اطلاعات15/7/1357)

|

امتیاز مطلب : 0

|

تعداد امتیازدهندگان : 0

|

مجموع امتیاز : 0